Lesje geschiedenis
De afgelopen dagen mocht ik gratis en voor niets een aantal colleges geschiedenis bijwonen. Voor me stond geen docent maar mijn oudste dochter die momenteel hard aan het blokken is voor het centrale eindexamen. Een volgeschreven whiteboard, opgebouwd als een mindmap, was de basis voor elk college. Ze vertelde voluit zoals ik dat vroeger ook deed alleen dan zonder publiek. De colleges fristen mijn geheugen op, lieten me parallellen zien met het heden, deden me beseffen dat de aarde al veel te veel heeft meegemaakt en dat sommige dingen onveranderd lijken te blijven.
Tijdens het college over China vroeg ze ineens of ik me Mao Zedong nog kon herinneren. ‘Nee joh toen zat ik volgens mij zelf nog in de luiers’. ‘O ja hij ging dood in 1976. En deze dan?’ Ze legt een geschiedenisboek voor me neer en wijst naar een foto rechts onderin. Ik zie vier tanks met daarvoor een persoon in een zwarte broek en een wit overhemd. Het tafereel tussen de tanks en de tankman (zoals de man later werd genoemd) ging destijds de wereld over. ‘Ja dit weet ik nog heel goed. Volgens mij heb ik er nog over geschreven’. Nog voordat ik toestemming krijg, verlaat ik het college en duik mijn boekenkast in om op zoek te gaan naar bewijs. Op de plank met dagboeken die ik tijdens mijn middelbare schooltijd schreef, vind ik het. Het waren geen normale dagboeken maar een soort van mini tijdschriften met vaste rubrieken, afgewisseld met het laatste nieuws. In deel zes schreef ik op 24 juni 1989 zes A-5 blaadjes vol met als lugubere titel ‘Bloedbad in China gaat gewoon door’.
Ik haast me weer terug naar het college, om gelijk na afloop het stuk te gaan lezen. Wat schreef ik als 14-jarige over deze gebeurtenis die vreedzaam begon maar in een paar weken tijd veranderde in een slagveld? Naast verslaglegging afkomstig van de krant en het journaal (vermoed ik), kon ik het niet laten om her en der mijn eigen mening te verkondingen. Zo schreef ik op het eind: ‘De studenten willen ook dat die oude mannen weg gaan uit de regering. Nou dat vind ik ook. Er zitten allemaal oude zakken daar zo. Er moeten wat jonge mensen in de regering komen. Het is net als vroeger. China wil gewoon nog als traditie die oude mannen in de regering hebben. Laten ze daar maar van af stappen want haast niemand heeft nog van die oude zakken als president.’
Ik dacht je moest eens weten hoeveel oude zakken er anno 2023 nog wereldwijd president zijn of in een regering zitten. En zo lijken sommige dingen niet alleen onveranderd maar zijn ze dat in werkelijkheid ook. Geen herhaling van de geschiedenis maar gewoon geen verandering. Helaas.
Mei 2023