Mini-biebs van Jan de Visser
‘Duizenden boekenkastjes vormen een web van gratis boeken door Nederland’ was een maand geleden de openingszin van een artikel in NRC. Het artikel stond stil bij het fenomeen minibieb dat bijna vijftien jaar geleden begon in de Verenigde Staten en sinds tien jaar ook in Nederland te vinden is. Directe aanleiding voor dit particuliere initiatief was de sluiting van bibliotheken en het verdwijnen van de bibliotheekbus. In plaats daarvan plaatsten particulieren kastjes op een paal in hun tuin, waar gratis boeken te lenen zijn en waar mensen hun boeken naar toe kunnen brengen.
Minibiebs zijn inmiddels in elke stad of dorp in Nederland te vinden, ook in Oegstgeest staan er veel. De Juffermansstraat heeft er twee met een heel bijzonder ontwerp: ze zijn een replica van de voorgevel van het huis waar ze voor staan. Mijn zoektocht naar meer informatie over het hoe en waarom brengt mij bij de ontwerper zelf. Op een woensdagmiddag bel ik aan bij Juffermansstraat nummer 39. De deur zwaait open en Jan de Visser ontvangt me hartelijk. Eenmaal binnen kom ik er vrij snel achter dat in zijn huis veel meer houten objecten staan. Tafeltjes, lampenkappen, onderzetters, de boekenkast, je kunt het zo gek niet bedenken of ze zijn ontworpen en gemaakt door Jan de Visser.
Wat het meest in het oog springt is de schaakbordenverzameling in een hoek van de kamer. Meer dan tien unieke houten schaakborden inclusief stukken maakte de Visser in de loop der jaren. De eerste al meer dan zestig jaar geleden, toen hij als 16-jarige jongen met een stuk hout bezig was en zijn broer opmerkte dat het wel veel weg had van een schaakstuk. Een nieuwe hobby was geboren. En dan te bedenken dat op het CV van de Visser geen enkele technische opleiding of cursus houtbewerking staat. Hij studeerde wiskunde aan de Universiteit van Leiden en werkte jarenlang als docent wiskunde op het Rijnlands Lyceum in Oegstgeest.
Het is moeilijk focus te houden op dat ene object waarvoor ik eigenlijk met Jan de Visser heb afgesproken: de zelfgemaakte minibieb. Ik doe toch een poging. Wanneer ontstond het idee voor een eigen minibieb? ‘Jaren geleden had ik onze pui nagemaakt met de bedoeling er een poppenkast van te maken, maar dat is er nooit van gekomen. Mijn vrouw wilde graag een minibieb en toen kwamen we op het idee om een minibieb te maken met de pui van ons eigen huis als deurtje’. En zo geschiedde. Jan de Visser bouwde drie maanden aan zijn eigen minibieb waarin hij alle details nabootste. De tweede minibieb van zijn hand staat op de kruising van de Boonstraat met de Juffermansstraat, waar onlangs het vijfde muurgedicht is onthuld. Ook daar heeft de Visser alle details van het huis verbluffend goed nagebootst in de pui van de minibieb.
Heeft hij nog tips voor mensen die zelf aan de slag willen gaan met het bouwen van een minibieb? ‘Ja zeker. Het is belangrijk om met goed hout te werken dat bestand is tegen de Hollandse seizoenen. Dus geen mdf plaat maar beuken- of vurenhout. De kist moet van binnen droog blijven want vocht is funest voor boeken’, aldus de Visser die nog veel meer tips heeft. Het gaat te ver om ze hier allemaal te noemen maar mochten lezers interesse hebben in het bouwen van een minibieb, dan is Jan de Visser bereid om ze van advies te voorzien. Hij staat ook open voor een verzoek van dorpsgenoten die hun voorgevel terug willen zien op een minibieb maar zelf niet in staat zijn om er één te bouwen. Een mailbericht naar de redactie (zie hieronder) volstaat. Aan het eind van het bezoek laat de Visser in zijn hobbyschuur vol trots de derde minibieb zien waar hij momenteel aan werkt. Nog een paar weken en dan is ook deze – inclusief zonnepanelen – gereed. Het zal niet de derde in Oegstgeest worden maar dit keer krijgt Soest de primeur. Maar wie weet zien we in de toekomst meer van dit soort bijzondere minibiebs in het Oegstgeester straatbeeld.
Dit artikel is gepubliceerd in de Oegstgeester Courant (november 2023) en op https://minibiebs.nl.